Dron to nie zabawka. Czy aby na pewno?

Dzisiejszy wpis poświęcony jest zabawkom. Nie chodzi jednak o jakiekolwiek zabawki, lecz te, o których mowa w Dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/48/WE z dnia 18 czerwca 2009 r. w sprawie bezpieczeństwa zabawek.

Przepisy wskazanego aktu, zwanego niekiedy dyrektywą zabawkową, powinny zainteresować wszystkich użytkowników dronów. Dlaczego? Zapraszam do lektury.

Obowiązkowa rejestracja operatora BSP – kiedy?

Zacznijmy od przypomnienia. Obowiązujące obecnie przepisy określają minimalny wiek pilota drona, wymagany do odbywania lotów – wynosi on 16 lat. Oprócz tego operatorzy dronów podlegają obowiązkowi rejestracji. Obowiązek ten powstaje, jeśli:
masa urządzenia wynosi 250 g bądź więcej lub energia kinetyczna, którą podczas uderzenia może przekazać człowiekowi wynosi więcej niż 80 dżuli, masa urządzenia wynosi mniej niż 250 g, lecz jest ono wyposażone w czujnik zdolny do zbierania danych osobowych (np. kamerę). Prawo unijne przewiduje kilka wyjątków od wskazanych regulacji. Jeden z nich dotyczy właśnie dronów zabawkowych.

Kiedy mamy do czynienia z dronem-zabawką?

W artykule 1. dyrektywy zabawkowej czytamy, że ma ona zastosowanie do produktów zaprojektowanych lub przeznaczonych, wyłącznie lub nie, do użytku podczas zabawy przez dzieci poniżej 14 roku życia (zwanych dalej „zabawkami”). Jakie urządzenia mogą zostać określone mianem zabawek? Ustawodawca unijny odpowiada na to pytanie jedynie pośrednio, załączając do dyrektywy wykaz produktów, których nie wolno uznać za zabawki w rozumieniu aktu (załącznik I), a także wymagania szczegółowe w zakresie bezpieczeństwa (załącznik II). Ponadto, jak wskazuje artykuł 4. dyrektywy, na producentach, wprowadzających swoje zabawki do obrotu, spoczywa obowiązek zaprojektowania i wytworzenia ich z zgodnie z drugim ze wskazanych załączników oraz zapowiadającym go artykułem 10.

Co to oznacza w praktyce? To producent podejmuje każdorazowo decyzję, czy dron jest zabawką, ponosząc jednocześnie odpowiedzialność za ewentualne naruszenia przepisów dyrektywy. Warto dodać, że drony uznane za zabawki powinny być oznaczane klasą C0 przeznaczoną dla urządzeń ważących mniej niż 250 g – BSP o większej masie nie mogą być traktowane jako zabawki w rozumieniu dyrektywy.

Zabawkowe drony bez rejestracji

Jeśli producent wskaże na opakowaniu produktu, że dron jest zabawką i może być użytkowany przez osoby poniżej 14 roku życia, wówczas pilot nie musi dokonywać rejestracji. Z obowiązku rejestracji zwolnione są nawet te osoby, których urządzenia zostały wyposażone w czujniki zdolne do rejestrowania danych osobowych. Nietrudno również zauważyć, że w przypadku dronów-zabawek obniżony zostaje próg wieku wymaganego do odbywania lotów.

Szczegółowe regulacje dotyczące dronów z klasy C0 – w tym dronów zabawek – zawiera załącznik do Rozporządzenia 2019/945 z dnia 12 marca 2019 r. Wśród nich znajdują się wymagania w zakresie maksymalnej prędkości i wysokości, jaką może osiągnąć urządzenie. Na zakończenie warto zaznaczyć, że obowiązek dostosowania dronów-zabawek do wymogów bezpieczeństwa znacznie ogranicza możliwości producentów w zakresie przygotowania urządzeń. Innymi słowy, nie należy spodziewać się, że spełnienie wymagań dla klasy C0 będzie w każdym przypadku wystarczające do uznania drona za zabawkę.