Wpisy z kategorii: Aktualności

Obowiązujące od końca 2020 r. przepisy prawne wprowadziły nową klasyfikację lotów wykonywanych przy użyciu BSP w Polsce.

Przyjmując za podstawowe kryteria podziału operacji poziom ich ryzyka i masę urządzeń, w regulacjach wyróżniono dwie główne kategorie lotów: otwartą i szczególną, a także szereg podkategorii i scenariuszy. To właśnie ostatniemu ze wskazanych członów klasyfikacji – scenariuszom – przyjrzę się bliżej w artykule, wyróżniając łączące je podobieństwa i różnice, jakie między nimi występują.

Czym są Krajowe Scenariusze Standardowe?

Przepisy Rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) 2020/639 wprowadziły dwa standardowe scenariusze, oznaczone jako STS-01 i STS-02, które określają sposób odbywania lotów w ramach kategorii szczególnej. Scenariusze te mają obowiązywać od 3 grudnia 2023 r. [1]. Z uwagi na konieczność uregulowania operacji wykonywanych w okresie przed wskazanym terminem Prezes Urzędu Lotnictwa Cywilnego opublikował w specjalnych wytycznych dziewięć Krajowych Scenariuszy Standardowych (NSTS) [2]. Odbywanie lotów na ich podstawie możliwe jest po uprzednim złożeniu oświadczenia o zgodności z NSTS. Oświadczenia ważne są dwa lata i należy je składać najpóźniej do 2 grudnia 2023 [1].

Co zawierają wytyczne Prezesa UCL w sprawie scenariuszy krajowych?

Wytyczne Prezesa UCL są do siebie podobne przede wszystkim pod względem struktury i zakresu regulacji. Poszczególne dokumenty normują takie kwestie, jak [2]: • warunki wykonywania lotów, • zasady bezpieczeństwa, • warunki korzystania z przestrzeni powietrznej, • wymogi w zakresie wyposażenia i oznakowania BSP oraz pilota, • wymagania certyfikacyjne w stosunku do pilota, • obowiązki operatora systemu bezzałogowego statku powietrznego, • zasady szkolenia i egzaminowania pilotów. Uszczegółowienia wskazanych kwestii w postaci przepisów różnią się w zależności od scenariusza. Warto jednak zaznaczyć, że w każdym z nich maksymalna odległość lotu od najbliższego punktu na Ziemi wynosi 120 m.

Kontakt wzrokowy, typ urządzenia, masa – podstawowe różnice między scenariuszami

Podstawowe różnice między Krajowymi Scenariuszami Standardowymi dotyczą trzech zagadnień: kontaktu wzrokowego z BSP, typu urządzenia oraz jego masy. Mając te zagadnienia na uwadze, można scharakteryzować poszczególne scenariusze w następujący sposób [2]: • NSTS-01 – dotyczy lotów wykonywanych w zasięgu wzroku pilota (VLOS) lub z podglądem na żywo (FPV) przy użyciu dronów wielowirnikowych (MR), dronów stałopłatowych (A) i bezzałogowych helikopterów (H) – o masie do 4 kg; • NSTS-02...[Czytaj więcej...]

Wykorzystanie nowoczesnych technologii w miastach i wsiach stanowi przejaw wdrażania przez jednostki samorządu terytorialnego koncepcji smart city i smart village. Zakładają one wieloaspektową działalność na rzecz poprawy jakości życia mieszkańców. W ostatnim czasie funkcję innowacyjnego narzędzia sprzyjającego unowocześnieniu miast i wsi zaczęły pełnić bezzałogowe statki powietrzne (BSP). W jaki sposób jednostki samorządu używały ich dotychczas? Jak planuje się je wykorzystać w przyszłości? Odpowiedzi na te pytania znajdziesz poniżej – zapraszam do lektury artykułu.

Do czego służą drony w samorządzie? Wybrane przykłady

W 2018 r. na zlecenie Ministerstwa Przedsiębiorczości i Technologii przygotowany został specjalny dokument dotyczący wykorzystania BSP przez jednostki samorządu terytorialnego [1]. Zawiera on m.in. wstępną klasyfikację dwunastu typów zastosowań dronów, uwzględniającą możliwości techniczne urządzeń i charakter wykonywanych za ich pomocą zleceń. Odzwierciedleniem klasyfikacji jest praktyczna działalność poszczególnych JST w zakresie realizacji zadań publicznych. Obejmowała ona dotychczas takie inicjatywy, jak [2]:

• w zakresie ochrony środowiska – monitoring jakości powietrza i wykrywanie naruszeń zakazu spalania odpadów w Krakowie, Poznaniu, Warszawie, Bydgoszczy i Katowicach,
• w zakresie zarządzania kryzysowego – prowadzenie poszukiwań zaginionej osoby na obszarze górskim w Krośnie,
• w zakresie monitorowania – kontrola infrastruktury w obrębie Portu w Gdyni,
• w zakresie mapowania – przygotowanie ortofotomapy dla obszaru miejskiego w celu aktualizacji mapy ISOK (Informatycznego Systemu Osłony Kraju) oraz zadań planistyczno-urbanistycznych w Kołobrzegu.

Zaplanować przyszłość – potencjalne zastosowania bezzałogowców

Przywołany wyżej dokument, a także opracowane na jego podstawie Wprowadzenie do zagadnienia wykorzystania Bezzałogowych Statków Powietrznych w samorządzie terytorialnym [3], określają za pomocą sześciostopniowej skali potencjał wykorzystania dronów przez JST. Ocena użyteczności dronów przeprowadzona została w odniesieniu do poszczególnych zadań publicznych gminy, powiatu i województwa [1,3]. Do zadań, z którymi dokumenty wiążą znaczny potencjał zastosowania dronów, należą m.in.:

• w przypadku gminy: utrzymanie porządku publicznego i ładu przestrzennego, zaopatrzenie w wodę i inne media czy ochrona środowiska,
• w przypadku powiatu: działania przeciwpowodziowe, transport zbiorowy i utrzymanie dróg, zapewnienie porządku publicznego czy promocja powiatu,
• w przypadku województwa: zagwarantowanie bezpieczeństwa publicznego, działania z zakresu geodezji i kartografii, a także zagospodarowania przestrzennego.

Drony są wszędzie, czyli co może przyczynić...

[Czytaj więcej...]

W obliczu rozwoju technologicznego branży bezzałogowych statków powietrznych szybko stało się jasne, że zastosowań urządzeń latających nie sposób ograniczyć do celów amatorskich czy hobbystycznych. Ujmując rzecz prosto, drony okazały się po prostu zbyt użyteczne, by nie wykonywać za ich pomocą zadań publicznych. W Polsce z BSP korzystają m.in.: jednostki samorządu terytorialnego, Straż Pożarna czy Policja. O ostatnim z wymienionych podmiotów władzy publicznej powiemy więcej poniżej, skupiając się na dwóch wybranych obszarach policyjnego zastosowania BSP.

Przepisy o wykorzystaniu BSP przez Policję – dopiero w 2019 r. 

Szczegółowe zasady użycia dronów przez Policję reguluje obecnie Zarządzenie nr 63 Komendanta Głównego Policji w sprawie szczegółowych zasad użytkowania bezzałogowych statków powietrznych w Policji. W dokumencie wskazano m.in.: kto i w jakich okolicznościach może wykorzystać BSP, jakie są obowiązki pilota i obserwatora statku, a także jak przebiegać powinna dokumentacja działań policyjnych prowadzonych przy jego użyciu. 

Warto zwrócić uwagę na datę ogłoszenia zarządzenia – choć szczegółowe zasady użycia BSP ustalono dopiero w 2019 r., Policja korzystała z urządzeń już ok. 10 lat wcześniej [1]. Jedną z najdłużej wykorzystujących BSP komórek Policji było Centrum Poszukiwań Osób Zaginionych KGP powstałe w 2013 r. [1]. Konieczność wdrożenia odpowiednich ujednoliceń wynikała z braku policyjnych regulacji w zakresie pokrycia kosztów ubezpieczenia OC czy też wątpliwości interpretacyjnych dotyczących wyłączeń zastosowania niektórych przepisów o BSP w stosunku do policjantów [2].

Ktokolwiek widział, ktokolwiek wie – poszukiwanie osób zaginionych przy użyciu BSP

Bezzałogowe statki powietrzne są dziś wykorzystywane do działań poszukiwawczych na terenie całego kraju. Z perspektywy Policji stanowią przede wszystkim alternatywną formę wsparcia poszukiwań – zwłaszcza w tych rejonach, gdzie nie ma baz Lotnictwa Policyjnego i wykorzystanie śmigłowców jest utrudnione bądź niemożliwe [1]. O użyteczności BSP w poszukiwaniach decydują takie czynniki, jak: 

przyśpieszenie i zwiększenie zasięgu działań w porównaniu do poszukiwań tradycyjnych wykonywanych w zespołach poruszających się np. w formie tyraliery czy „szybkich trójek”, a także poszukiwań realizowanych przy udziale Lotnictwa Policyjnego, możliwość bieżącego dokumentowania działań poszukiwawczych, możliwość dostosowania urządzenia do panujących warunków, np. poprzez zamontowanie podzespołów termowizyjnych i noktowizyjnych, obniżenie kosztów poszukiwań.

Za przykład wykorzystania dronów przez Policję do celów poszukiwawczych...

[Czytaj więcej...]