Krajowe Scenariusze Standardowe. Porównanie
Obowiązujące od końca 2020 r. przepisy prawne wprowadziły nową klasyfikację lotów wykonywanych przy użyciu BSP w Polsce.
Przyjmując za podstawowe kryteria podziału operacji poziom ich ryzyka i masę urządzeń, w regulacjach wyróżniono dwie główne kategorie lotów: otwartą i szczególną, a także szereg podkategorii i scenariuszy. To właśnie ostatniemu ze wskazanych członów klasyfikacji – scenariuszom – przyjrzę się bliżej w artykule, wyróżniając łączące je podobieństwa i różnice, jakie między nimi występują.
Czym są Krajowe Scenariusze Standardowe?
Przepisy Rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) 2020/639 wprowadziły dwa standardowe scenariusze, oznaczone jako STS-01 i STS-02, które określają sposób odbywania lotów w ramach kategorii szczególnej. Scenariusze te mają obowiązywać od 3 grudnia 2023 r. [1].
Z uwagi na konieczność uregulowania operacji wykonywanych w okresie przed wskazanym terminem Prezes Urzędu Lotnictwa Cywilnego opublikował w specjalnych wytycznych dziewięć Krajowych Scenariuszy Standardowych (NSTS) [2]. Odbywanie lotów na ich podstawie możliwe jest po uprzednim złożeniu oświadczenia o zgodności z NSTS. Oświadczenia ważne są dwa lata i należy je składać najpóźniej do 2 grudnia 2023 [1].
Co zawierają wytyczne Prezesa UCL w sprawie scenariuszy krajowych?
Wytyczne Prezesa UCL są do siebie podobne przede wszystkim pod względem struktury i zakresu regulacji. Poszczególne dokumenty normują takie kwestie, jak [2]:
• warunki wykonywania lotów,
• zasady bezpieczeństwa,
• warunki korzystania z przestrzeni powietrznej,
• wymogi w zakresie wyposażenia i oznakowania BSP oraz pilota,
• wymagania certyfikacyjne w stosunku do pilota,
• obowiązki operatora systemu bezzałogowego statku powietrznego,
• zasady szkolenia i egzaminowania pilotów.
Uszczegółowienia wskazanych kwestii w postaci przepisów różnią się w zależności od scenariusza. Warto jednak zaznaczyć, że w każdym z nich maksymalna odległość lotu od najbliższego punktu na Ziemi wynosi 120 m.
Kontakt wzrokowy, typ urządzenia, masa – podstawowe różnice między scenariuszami
Podstawowe różnice między Krajowymi Scenariuszami Standardowymi dotyczą trzech zagadnień: kontaktu wzrokowego z BSP, typu urządzenia oraz jego masy. Mając te zagadnienia na uwadze, można scharakteryzować poszczególne scenariusze w następujący sposób [2]:
• NSTS-01 – dotyczy lotów wykonywanych w zasięgu wzroku pilota (VLOS) lub z podglądem na żywo (FPV) przy użyciu dronów wielowirnikowych (MR), dronów stałopłatowych (A) i bezzałogowych helikopterów (H) – o masie do 4 kg;
• NSTS-02 – dotyczy lotów VLOS wykonywanych przy użyciu dronów wielowirnikowych (MR) o masie do 25 kg;
• NSTS-03 – dotyczy lotów VLOS wykonywanych przy użyciu dronów stałopłatowych (A) o masie do 25 kg;
• NSTS-04 – dotyczy lotów VLOS wykonywanych przy użyciu bezzałogowych helikopterów (H) o masie do 25 kg;
• NSTS-05 – dotyczy lotów VLOS i lotów wykonywanych poza zasięgiem wzroku pilota (BVLOS) do 2 km przy użyciu dronów wielowirnikowych (MR), dronów stałopłatowych (A) i bezzałogowych helikopterów (H) – o masie do 4 kg;
• NSTS-06 – dotyczy lotów VLOS i BVLOS do 2 km wykonywanych przy użyciu dronów wielowirnikowych (MR) o masie do 25 kg;
• NSTS-07 – dotyczy lotów VLOS i BVLOS do 2 km wykonywanych przy użyciu dronów stałopłatowych (A) o masie do 25 kg;
• NSTS-08 – dotyczy lotów VLOS i BVLOS do 2 km wykonywanych przy użyciu bezzałogowych helikopterów (H) o masie do 25 kg.
• NSTS-09 – dotoczy lotów VLOS i BLVOS wykonywanych przy użyciu BSP, które w procesie oględzin zostały dopuszczone do lotów BVLOS przed 31.12.2020 r. o masie do 25 kg.
Różnic między poszczególnymi scenariuszami jest oczywiście o wiele więcej – dotyczą one w zasadzie każdej z wymienionych wyżej kwestii podlegających unormowaniu w wytycznych Prezesa UCL, np. wymaganego wyposażenia drona, wymagań certyfikacyjnych stawianych przed pilotem czy czasu trwania szkolenia praktycznego.
Tego nie było w scenariuszu, czyli operacje wykraczające poza zakres wytycznych
Na zakończenie zastanówmy się nad sytuacją, gdy planowana operacja wykracza poza założenia scenariuszy krajowych i nie podlega kategorii otwartej. Co wówczas powinien uczynić operator? Aby uzyskać pozwolenie na lot tego rodzaju, operator musi złożyć wniosek do ULC, załączając do niego przeprowadzoną samodzielnie ocenę ryzyka.
Ocenę można przeprowadzić na dwa sposoby: w sposób uproszczony, za pomocą jednej z predefiniowanych ocen ryzyka (PDRA), bądź zgodnie z metodologią SORA zaproponowaną przez Europejską Agencję Bezpieczeństwa Lotniczego (EASA) [3].
Źródła:
[3] https://www.pansa.pl/zasady-wykonywania-lotow-bsp-w-kategorii-szczegolnej/
Jako adwokat pomagam przedsiębiorcom i osobom prywatnym. Po godzinach aktywnie uprawiam sport oraz śledzę doniesienia o nowinkach technicznych. Nowe technologie to moja pasja, którą na blogu rozwijam i łączę z wiedzą prawniczą. [Więcej]
