Rakieta do więzienia. Drony jako zagrożenie dla bezpieczeństwa jednostek penitencjarnych

Bezzałogowych statków powietrznych używa się powszechnie w różnych celach: rekreacyjnych, transportowych, ratowniczych czy reklamowych, a liczba zadań, które można za ich pomocą wykonywać, stale rośnie. Obok nowych możliwości pojawiają się niespotykane dotychczas zagrożenia – drony okazują się skutecznym narzędziem realizacji działań przestępczych.

Jednemu z takich zagrożeń poświęcony jest dzisiejszy wpis. Omówię w nim żywy w ostatnich latach – zarówno w Polsce, jak i za granicą – problem wtargnięć dronów na teren jednostek penitencjarnych.

Drony jako nowa metoda więziennego przemytu 

Wykorzystanie dronów w takich celach, jak przemyt nielegalnych substancji do więzień czy organizowanie ucieczek, jest problemem światowym. O jego skali łatwo przekonać się, zapoznając się z listą incydentów, na bieżąco aktualizowaną przez firmę Dedrone [1]. Najpoważniejsze z nich miały miejsce w Stanach Zjednoczonych – oto kilka przykładów:

• W 2015 r. doszło do naruszenia przestrzeni powietrznej nad Mansfield Correctional Institution w stanie Ohio. BSP posłużył w tym wypadku do przetransportowania na teren zakładu paczki zawierającej 144,5 g tytoniu, 65,4 g marihuany i 6,6, g heroiny. Jak poinformował Departament Więziennictwa Stanu Ohio, na dziedzińcu więziennym wybuchły zamieszki, a w celu opanowania sytuacji służba więzienna zmuszona była użyć gazu pieprzowego [2, 3].
• W 2017 r. doszło do ucieczki więźnia z Lieber Correctional Institution – zakładu karnego o maksymalnym rygorze – znajdującego się w Karolinie Południowej. Przy zbiegu schwytanym niedługo później w Austin (Teksas) znaleziono pistolet półautomatyczny, strzelbę, cztery telefony komórkowe i $47 654 w gotówce. W trakcie dochodzenia  wyszło na jaw, że skazany korzystał w trakcie ucieczki z przecinaka do drutu, który został mu dostarczony przy użyciu drona [3, 4]. 
• W 2022 r. po ośmiomiesięcznym dochodzeniu aresztowano 20 osób podejrzanych o przemyt narkotyków, noży, tytoniu i broni palnej do zakładu karnego Lee Correctional Institution w Karolinie Południowej. Aresztowani, należący do dwóch samodzielnie działających grup, byli opłacani przez więźniów. Prawdopodobnie broń pochodząca z powietrznego przemytu została wykorzystana w trakcie kwietniowych zamieszek, w których zmarło 7 osób, a 20 raniono [5]. 

Nie tylko dla orłów, czyli w jaki sposób walczy się z dronami

W obliczu rosnącego zagrożenia dla bezpieczeństwa jednostek penitencjarnych podejmowane są próby opracowania skutecznej metody przeciwdziałania „nalotom”. Jedna z nich zakłada użycie odpowiednio wytresowanych orłów. Z tego dość dziwnego, wydawałoby się, rozwiązania korzystała już holenderska policja i francuska armia, a na Węgrzech rozważano możliwość użycia orłów do ochrony przed dronami Parlamentu w Budapeszcie [6, s. 50]. Jeśli natomiast chodzi o metody zaawansowane technologicznie, należy odróżnić od siebie urządzenia wykrywające i unieszkodliwiające BSP. Do pierwszych z nich należy m.in. sprzęt reagujący na fale radiowe, a także detektory akustyczne. Z kolei drugie z nich obejmują np. zagłuszacze (takie jak DroneDefender), urządzenia generujące fałszywe informacje o lokalizacji (GPS spoofers), broń wystrzeliwującą siatki czy lasery [7]. W przypadku takich obiektów, jak zakłady karne, możliwe jest ustanowienie specjalnej strefy, w obrębie której przejmuje się kontrolę nad wykrytymi BSP, a następnie kieruje się je we wskazane miejsce. Takie rozwiązanie zastosowano np. w więzieniu Guernsay w Wielkiej Brytanii [6, s. 51]. Zachęcam do zapoznania się z filmikiem:

Zagrożenie dla polskich jednostek penitencjarnych

Z zagrożenia związanego z użyciem dronów zdaje sobie sprawę polska służba więzienna. W prasie znaleźć można artykuły na temat ćwiczeń i szkoleń, jakie przechodzą funkcjonariusze SW w różnych jednostkach penitencjarnych w Polsce, np. w Zakładzie Karnym w Opolu Lubelskim (2019 r.) [8]. Należy pamiętać, że zgodnie z przepisami art. 126a ustawy Prawo lotnicze funkcjonariusze SW są uprawnieni do zniszczenia lub unieruchomienia bezzałogowego statku powietrznego albo przejęcia kontroli nad jego lotem w przypadkach wskazanych w ustawie, np. gdy dron stwarza zagrożenie dla chronionego obiektu, takiego jak zakład karny.

Źródła:

[1] Worldwide Drone Incidents, lista incydentów opracowana przez Dedrone.

https://www.dedrone.com/resources/incidents/all?bd17d27c_page=3

[2] L. Ferrigno, Ohio prison yard free-for-all after drone drops drugs, 2015 [artykuł prasowy].

 https://edition.cnn.com/2015/08/04/us/prison-yard-drone-drugs-ohio/index.html

[3] Dedrone Corrections Airspace Security Study, raport przygotowany przez Dedrone, 2020. 

[4] M. Kinnard, Escaped inmate may have used wire cutters delivered by drone, 2017 [artykuł prasowy]

https://apnews.com/article/tx-state-wire-us-news-ap-top-news-sc-state-wire-prisons-8f514ec346e143bfaf6041b6c3264d3e

[5] B. Crumley, South Carolina busts gangs flying contraband to prison by drone, 2022 [artykuł prasowy].

https://dronedj.com/2022/02/07/south-carolina-busts-gangs-flying-contraband-to-prison-by-drone/

[6] S. Prisznyák, Drones and Jails, „Scientific Bulletin”, 2018, t. 23, nr 1(45). 

[7] 10 Counter-Drone Technologies To Detect And Stop Drones Today, opracowane przez Robin Radar Systems.

https://www.robinradar.com/press/blog/10-counter-drone-technologies-to-detect-and-stop-drones-today

[8] M. Mikita, Międzynarodowy Dzień Drona, 2019 [artykuł prasowy].

https://www.sw.gov.pl/aktualnosc/zaklad-karny-w-opolu-lubelskim-miedzynarodowy-dzien-drona