Procedura uzyskania zgody do lotów BVLOS
W ostatnim wpisie na blogu opisałem najważniejsze zmiany w prawie dronów, które weszły w życie 31 stycznia br. Zakres zmian jest bardzo duży, a przepisy znacząco ułatwią życie wielu użytkownikom dronów. W jednym artykule nie sposób jednak opisać wszystkie zmiany szczegółowo. Z tego powodu chciałbym ponownie odnieść się do nowelizacji i szczegółowo opisać procedurę uzyskania zgody do lotów BVLOS. W kontekście lotów poza zasięgiem wzroku zmieniło się najwięcej. Wprowadzono wiele ułatwień, dlatego myślę, że warto krok po kroku opisać tę procedurę. Warto wspomnieć, że 6 lutego br. Urząd Lotnictwa Cywilnego (dalej: ULC) zorganizował seminarium dla branży lotnictwa cywilnego, podczas którego opisał wszystkie zmiany. Jeżeli ktoś z Państwa ma czas – zachęcam do obejrzenia. Ja natomiast powracam do tematu wpisu i opiszę jak wygląda procedura uzyskania zgody do lotów poza zasięgiem wzroku.
Krok 1 – rejestracja drona
Aby móc wykonywać loty BVLOS, BSP trzeba wpisać do ewidencji statków powietrznych. Instrukcja rejestracji przedstawiona jest na stronie ULC. W przypadku pierwszej rejestracji drona, należy złożyć wniosek o wpis do ewidencji, a także o rezerwację znaku rozpoznawczego dla BSP. Dodatkowe wymagania to 2 zdjęcia drona i dokument potwierdzający własność drona. Chodzi tu przede wszystkim o fakturę, czy umowę sprzedaży. Koszt całego wniosku to 34 zł. Procedura trwa do 30 dni. Zgodnie ze stanowiskiem ULC procedura będzie w praktyce trwała ok. 7 dni.
Krok 2 – złożenie wniosku o zgodę na wykonywanie lotów BVLOS
W tym kroku należy wskazać swoje dane jako podmiotu, który ma zamiar wykonywać loty BVLOS. We wniosku trzeba zaznaczyć, jakie rodzaje lotów będą wykonywane (kategorie lotów BVLOS opisałem w poprzednim artykule). ULC wymaga wskazania nr PKD (Polska Klasyfikacja Działalności), który będzie wykorzystywany do lotów BVLOS. Brak wskazania PKD wydłuży procedurę, ponieważ ULC będzie wtedy samodzielnie ustalać tę kwestię. Podajemy tu również listę BSP, które będą wykorzystywane do lotów. Wniosek powinien zawierać dane osoby, która będzie obecna przy oględzinach drona. Należy pamiętać, że taki wniosek musi podpisać osoba (osoby) uprawniona do reprezentacji firmy (zgodnie z KRS / CEIDG).
W przypadku wykonywania lotów BVLOS wymagających współpracy ze służbami, np. policją, strażą pożarną, lub centrum kryzysowym, ULC sugeruje, aby do wniosku dołączyć kopię umowy z takim podmiotem. Z uwagi na to, że nowe przepisy nie regulują tej kwestii, załączenie takiego dokumentu zdecydowanie ułatwi podjęcie decyzji ULC o wydaniu zgody na loty poza zasięgiem wzroku.
Jednym z najważniejszych elementów wniosku jest jeden z załączników, a mianowicie – instrukcja operacyjna. Zgodnie ze stanowiskiem ULC, będzie ona poddawana szczegółowej analizie. Dokument będzie sprawdzony pod kątem tego, czy podmiot uwzględnia specyfikę lotów, które chce wykonywać oraz czy jego działalność umożliwia takie loty. Instrukcja operacyjna będzie oczywiście badana również pod kątem bezpieczeństwa i zgodności ze wskazanym wcześniej PKD.
Krok 3 – oględziny drona
W przypadku otrzymania decyzji pozytywnej, ULC ustala termin i miejsce oględzin BSP. Zgodnie ze stanowiskiem ULC, jeżeli dron będzie typowy, znany już dla ULC, oględziny najczęściej będą odbywać się w siedzibie ULC. Jeżeli nasz BSP będzie nietypowy (np. z uwagi na rozmiar) oględziny mogą być wykonane w innym miejscu.
Podczas oględzin pracownicy ULC dokładnie sprawdzą drona. Od podstawowych danych takich jak: nazwa, kategoria, masa startowa, czy nr seryjny po szczegółowe dane dotyczące jego wyposażenia, m.in.:
- oświetlenie,
- zachowanie, monitorowanie i rejestrowanie parametrów lotu,
- lokalizacja podstawowa i awaryjna,
- wykonanie procedury awaryjnej,
- kamera,
- prędkość maksymalna,
- maksymalny czas lotu.
Oględziny mogą przybrać formę testów. Jednym z kluczowych elementów oględzin jest zaprezentowanie działania lokalizatora awaryjnego. Testy będą rejestrowane przez pracowników ULC.
Krok 4 – wydanie decyzji, poinformowanie PAŻP
Jeżeli oględziny zakończą się pozytywnie, zostanie wydana decyzja administracyjna zawierająca zezwolenie na wykonywanie lotów BVLOS na okres 12 miesięcy. ULC powiadamia Polską Agencję Żeglugi Powietrznej (dalej: PAŻP) o wydanej decyzji.
Krok 5 – komunikacja z PAŻP
Jeżeli procedura uzyskania zgody na loty BVLOS w ULC zakończyła się decyzją pozytywną, szczegóły konkretnych lotów ustalamy już z PAŻP. Wszelkie przydatne informacje można znaleźć na zaktualizowanej stronie PAŻP. Przypominam, że obecnie o planowanym locie BVLOS, należy powiadomić PAŻP minimum 7 dni przed jego terminem. W przypadku lotów operacyjnych termin może być krótszy niż 7 dni. Następnie PAŻP będzie zgłaszać ewentualne uwagi do planowanego lotu.
PAŻP będzie publikować informacje o lotach podając takie dane jak: trasa / obszar lotu, wysokość lotu nad uśrednionym poziomem morza (AMSL należy wskazać we wniosku, a także wykazać, że nie będzie ona przekraczać 120 m), planowany czas lotu, znak rozpoznawczy BSP.
PAŻP potwierdził, że jest w trakcie wprowadzania systemu teleinformatycznego za pomocą, którego będzie można zgłaszać loty BVLOS. Jednak do momentu jego uruchomienia komunikacja z PAŻP będzie możliwa za pomocą e-maila. Wycofano możliwość komunikacji przez fax (część podmiotów dalej komunikowała się w ten sposób).
Procedura uzyskania zgody na loty BVLOS – podsumowanie
Szczegółowe wymagania lotów BVLOS można znaleźć na stronie PAŻP. Nie będę ich zatem powielał. Wpis chciałem szczególnie poświęcić samej procedurze uzyskania zgody w ULC, a nie zgłaszania poszczególnych lotów w PAŻP. Niedługo będziemy mogli w praktyce zobaczyć zastosowanie nowych przepisów. PAŻP oficjalnie potwierdził, że będzie sukcesywnie wprowadzać nowe usprawnienia, aby zgłaszanie lotów było szybsze i prostsze. W planach jest wprowadzenie ogólnopolskiego systemu UTM, który usprawni zgłaszanie lotów, a także powołanie w PAŻP komórki przyjmującej zgłoszenia o lotach 24/7. Czas pokaże, jak rzeczywistość zaadaptuje się do nowych przepisów. Branża dronowa rozwija się w Polsce bardzo dynamicznie i nowe przepisy powinny jeszcze bardziej zdynamizować ten rozwój.