Gdzie można latać dronem w Polsce?
W tym miesiącu (marzec 2019) mój blog skończył 2 lata. I choć czytelników przybywa z każdym wpisem, dopiero teraz zdałem sobie sprawę, że nie poruszyłem jeszcze podstawowej kwestii dotyczącej dronów. Mianowicie nie napisałem do tej pory o tym, gdzie można latać dronem. Wiem, że osoby na co dzień latające bezzałogowcami dobrze znają wszystkie strefy, ale chciałbym, żeby mój blog był prawidziwym kompendium wiedzy z perspektywy prawnika. Dlatego też, gorąco zachęcam do lektury poniższego wpisu, jeżeli masz wątpliwości co do tego, gdzie można latać dronami w Polsce. Wydaję mi się, że artykuł będzie przydatny w kontekście ostatnich zmian w lotach VLOS i BVLOS. We wpisie poruszę lotnictwo rekreacyjne i sportowe. Niemniej jednak wiele informacji z pewnością przyda się również osobom latającym dronami w innych celach.
Przydatne oprogramowanie
Na początku, przed wiedzą merytoryczną, chciałbym wskazać na popularne narzędzia, które ułatwiają życie wszystkim, którzą chcą latać dronami. Poniżej opiszę konkretne strefy w przestrzeni powietrznej nad Polską. Aby dowiedzieć się, gdzie rozciąga się która strefa, warto użyć aplikacji DroneRadar. Jest to oprogramowanie dostępne zarówno na telefony, jak i komputery. Na rynku dostępne są też inne programy, ale ta aplikacja polecana jest przez zdecydowaną większość w branży. Wspomnę również jako ciekawostkę, że w przypadku chęci wykonywania lotów poza Polską, z pomocą przychodzi Google Maps, dzięki którym możemy przeczytać jakie ogólne zasady obowiązują w danym kraju w zakresie latania dronami.
Zasady latania dronem w Polsce – VLOS
W przypadku lotów rekreacyjnych i sportowych muszą one spełniać następujące warunki:
- wykonywane w zasięgu wzroku (drony do 150 kg),
- prowadzone w obecności przynajmniej 1 obserwatora (może to być operator), który bez przerwy utrzymuje kontakt wzrokowy z dronem (wyjątek to np. sprawdzenie parametrów lotu);
- z zachowaniem bezpiecznej odległości od statków powietrznych, przeszkód, osób i zwierząt;
- odległość pozioma minimum 100m od granic zabudowy miejscowości, miast, osiedli lub od zgromadzeń osób na wolnym powietrzu (z wyjątkiem dronów lżejszych niż 0,6 kg);
- odległość pozioma nie mniejsza niż 30m od osób, pojazdów, obiektów budowalnych niebędących w dyspozycji lub pod kontrolą operatora (z wyjątkiem dronów lżejszych niż 0,6 kg).
Zasady latania dronem w Polsce – FPV
Loty FPV (First Person View), zgodnie z ostatnimi zmianami, można wykonywać dronami do 2kg. Takie loty nie mogą być wykonywane na wysokości większej niż 50 m nad poziomem terenu i w odległości poziomej większej niż 200 m od operatora.
Strefy stałe
Przestrzeń powietrzna jest podzielona na strefy stałe i elastyczne. Pierwsze z nich to uregulowane strefy:
- P (Prohibited) – strefy ściśle zakazane (np. elektrownie),
- R (Restricted) – strefy ograniczone w zakresie latania nad parkami narodowymi;
- CTR i MCTR – strefy kontrolowane w okolicach lotnisk cywilnych oraz wojskowych;
- TMA i MTMA – rejony kontrolowane w okolicach lotnisk cywilnych oraz wojskowych;
- RMZ – strefa z obowiązkową łącznością radiową;
- ADIZ – strefa identyfikacji obrony powietrznej;
Analizując powyższe obszary, w strefie:
- P – można latać za zgodą zarządzającego strefą (chyba, że dron nie przekracza 600g, wtedy nie można latać tylko nad samym obiektem chronionym przez strefę P, ale poza nim można latać w tej strefie do 30m wysokości lub do wysokości najwyższej przeszkody w promieniu 100m od operatora;,
- R można latać za zgodą zarządzającego danym parkiem,
- CTR na warunkach określonych przez instytucję zapewniającą służbę ruchu lotniczego,
- MCTR za zgodą zarządzającego daną strefą,
- TMA i MTMA nie można latać w ogóle,
- RMZ po zgłoszeniu telefonicznymi do Służby Informacji Powietrznej,
- ADIZ po poinformowaniu o lokalizacji i czasie lotu organu służby ruchu lotniczego.
Strefy elastyczne
W przestrzeni znajdują się również elastyczne struktury przestrzeni powietrznej. Mogą one być aktywne tylko czasowo, np. na czas pewnych ćwiczeń wojskowych. Dostępność lotu w nich trzeba więc zawsze analizować z perspektywy czasu, kiedy chcemy tam latać. Jeżeli są aktywne najczęściej loty mogą odbyć się za zgodą, jeżeli nie są aktywne – można latać bez problemu. Wśród nich wyróżnić można strefy:
- ATZ / MATZ – strefa ruchu lotniskowego cywilnych i wojskowych lotnisk niekontrolowanych.
- D (Dangerous) – strefy niebezpieczne (poligony wojskowe) – loty są możliwe tylko po uzgodnieniu z zarządzającym daną strefą.
- TSA (Temporary Segregated Area) – strefa czasowo wydzielona.
- TRA (Temporary Reserved Area) – strefa czasowo rezerwowana.
- TFR – stałe korytarze dolotowe pomiędzy strefami.
- CDR – warunkowe drogi lotnicze.
- MRT (Military Routes) – wojskowe korytarze dla lotów na małych wysokościach.
- ROL (Rejon Ograniczeń Lotów) (zwana również EA – Exercise Area) – strefa rezerwowana na konkretne czynności.
Jeżeli chodzi o powyższe obszary:
- W przypadku stref ATZ, MATZ, D, EA, TRA można latać po uzgodnieniu z zarządzającym daną strefą,
- w strefach TSA, MRT – w trakcie jej aktywności nie można latać,
- w niektórych strefach ROL można latać za zgodą, w innym latanie jest całkowite zakazane.
Obiekty zakazane (wyłączone)
Lotów rekreacyjnych i sportowych nie można wykonywać nad:
- terenami zamkniętymi, o których mowa w art. 2 pkt 9 ustawy z dnia 17 maja 1989 r. – Prawo geodezyjne i kartograficzne,
- obiektami jądrowymi,
- jednostkami wojskowymi i poligonami,
- strefą EP R40 Słupsk,
- zakładami produkcji specjalnej oraz zakładami, w których prowadzone są prace naukowo-badawcze lub konstruktorskie w zakresie takiej konstrukcji,
- miejscami produkującymi, remontującymi i magazynującymi uzbrojenie, urządzenia i sprzęt wojskowy,
- zakładami mającymi bezpośredni związek z wydobcyiem surowców mineralnych o strategicznym znaczeniu dla państwa,
- portami morskimi i lotniczymi,
- elektrowniami, ciepłowniami, ujęciami wody, wodociągami i oszczalniami ścieków,
- zakładami zajmującymi się m.in. materiałami jąrowymi, promieniotwórczymi, toksycznymi itp.
Podsmowując, Gdzie można latać dronem w Polsce?
Jak widać, przepisów w zakresie latania dronem w celach rekreacyjnych lub sportowych jest bardzo dużo. Oprócz powyższych ureglowań należy pamiętać, że nawet latając nad dozwolną strefą, w której nie ma ograniczeń, musimy robić to w sposób przemyślany. Nie możemy bowiem stwarzać zagrożenia, ani sprawiać, że ktoś poczuje się zagrożony.